Muddy Waters 100 years paid homage A' ΜΕΡΟΣ

Το σημερινό άρθρο δεν είναι τίποτα περισσότερο από ένα μικρό αφιέρωμα στα 100 χρόνια από την γέννηση του μεγάλου

αρχιτέκτονα της blues, Muddy Waters ,έτσι λίγες μέρες πριν φύγει το

2015, αισθάνομαι ότι οφείλω ένα μικρό αφιέρωμα σε έναν μεγάλο ηγέτη της blues  όπου τα τραγούδια του καθόρισαν και

σφράγισαν μια νέα εποχή στο παγκόσμιο στερέωμα της μουσικής, με

τραγούδια που παρέμειναν για πάντα ως blues standard.

Ιστορικά O Muddy Waters καταγράφεται  ανάμεσα σε αυτούς   τους σημαντικούς θρύλους της μουσικής,  που μετάγγισαν τα blues,

από τις φυτείες του Δέλτα του Μισισιπή στις φτωχογειτονιές

του Σικάγο, εξελίσσοντάς τα και διαδίδοντας τα στους ανθρώπους της πόλης.

Από το κλάμα του Delta στην κραυγή του Chicago.

Γεννήθηκε ως McKinley Morganfield, αλλά έμεινε στην ιστορία ως Muddy Waters, ένα παρατσούκλι που πήρε όταν ήταν παιδί

επειδή του άρεσε να παίζει σε ένα λασπωμένο ρυάκι, κοντά στην

παράγκα που μεγάλωνε.

 Γεννήθηκε σε μια φυτεία κοντά σε ένα μέρος που λέγεται Rolling Fork, στο Μισισίπι, στις 4 Απριλίου του 1915.

.Ήταν δεν ήταν τριών ετών όταν η μητέρα του πέθανε και ανέλαβε να τον μεγαλώσει η γιαγιά του, η οποία ζούσε και δούλευε στη

φυτεία του Stovall, κοντά στο Clarksdale, μία μικρή πόλη

εκατό μίλια βόρεια από τη γενέτειρά του.

Άρχισε να δουλεύει από μωρό μαζεύοντας βαμβάκι στη φυτεία, για 50 σεντς τη μέρα. Δούλευε και τραγουδούσε, όπως έκαναν

όλοι οι εργάτες στις φυτείες.

 Στα δεκατρία του έπιασε για πρώτη φορά στα χέρια του φυσαρμόνικα και στα 17 του την κιθάρα, όταν άκουσε τον Son House και

τον Robert Johnson. Οι δύο αυτοί σπουδαίοι μουσικοί ήταν οι

κορυφαίοι ενός ιδιαίτερου τρόπου παιξίματος της κιθάρας στην περιοχή όπου ζούσε,  που ονομάστηκε bottleneck .

Με αυτή την τεχνική οι μουσικοί του Δέλτα χρησιμοποιούσαν την κιθάρα ως την τέλεια συνέχεια της φωνής τους, συλλαμβάνοντας

με αυτό τον τρόπο όλη την τονική πολυσημία που χρειάζεται για να τραγουδήσει κανείς τα blues.

Μέσα σε ένα χρόνο, ο Muddy Waters έγινε άσος στο παίξιμο με την τεχνική bottleneck, ενώ παράλληλα μάθαινε να τραγουδά με

ένταση και εκφραστικότητα, με το λιτό, μελαγχολικό

χαρακτηριστικό τρόπο των τραγουδιστών του Δέλτα του Μισισιπή.

Το 1941, ο Alan Lomax και ο John Work είχαν πάει στο Μισσισσίππι για να βρουν τον Robert Johnson· για να τον ηχογραφήσει για

τα αρχεία παραδοσιακής μουσικής της βιβλιοθήκης του κογκρέσου.  Δεν τον συνάντησαν γιατί ήταν ήδη νεκρός τρία χρόνια , και

δεν βρήκαν ούτε τον Elmore James.

Κάποιος όμως τους οδήγησε σε έναν καλοφτιαγμένο και όμορφο νεαρό που δούλευε ένα χωράφι «μερτικό» όπως το ξέρουμε και εμείς.

 Τα φυσιογνωμικά χαρακτηριστικά του είχαν κάτι το ανατολίτικο και το παίξιμό του θύμιζε σε παράξενο βαθμό το στυλ του Robert Johnson , κατά τα φαινόμενα είχε διαμορφωθεί με γνώμονα

τους δίσκους εκείνου. Λεγόταν McKinley Morganfield, όμως όλοι τον φώναζαν με το παρατσούκλι που τον συνόδευε από τα παιδικά του χρόνια: Muddy Waters.

Σ’ εκείνη την περίσταση ηχογράφησε δύο μόνο τραγούδια για τους ερευνητές, αλλά τον επόμενο χρόνο που επέστρεψαν, ο Muddy, με ένα τρεμάμενο slide στην κιθάρα, τους τραγούδησε για τη

δουλειά στις φυτείες τού Howard Stovall.

Man I toP the man “Baby way up in Dundee” (2)

Well yon go on to Mister Howard Stovall’s place, he got all the burr clover you need.

Well now the reason that I love that oP StovalPs farm so well, (2)

Well-a you know we have plenty money and we never be raisin’ Hell.

Well we raise plenty cotton and we are booked out with the com (2)

Well you know we have to carry the place on, now the main boss been here and gone.

Όταν οι Lomax έφυγαν, ο Muddy μπήκε σε ένα θίασο του Silas Green από τη Νέα Ορλεάνη και άρχισε να περιοδεύει παίζοντας φυσαρμόνικα.

(Παρ’ όλο που είχε γεννηθεί χαμηλά, στο Ρόλλινγκ Φορκ, τον Απρίλιο του 1915, ο Muddy Waters μεγάλωσε στο Κλάρκσντεϊλ όπως πολλοί άλλοι έμαθε να παίζει κιθάρα χρησιμοποιώντας ένα

αυτοσχέδιο όργανο. Έπαιζε επίσης και σε μια ορχήστρα εγχόρδων  και φυσαρμόνικα.)

Όταν έφυγε για το Σικάγο ο Muddy Waters έπαιζε ακόμη ακουστική κιθάρα, αλλά στο Σικάγο ο θείος Joe Grant του χάρισε την πρώτη του ηλεκτρική κιθάρα, και ο Waters, εκτός του ότι πλέον

κατάφερνε να ακουστεί δυνατά και καθαρά πάνω από τη φασαρία των θαμώνων, άρχισε να πειραματίζεται και να εξερευνά τις δυνατότητές της, όπως το να παίζει και ηλεκτρικά με το λαιμό ενός

μπουκαλιού.

Παράλληλα, εργαζόταν ως οδηγός φορτηγού.

 Το 1943, ο Muddy άφησε πίσω του το Δέλτα, μετακομίζοντας στο Σικάγο, όπου και με τη βοήθεια του Big Bill Broomy ξεκίνησε τις εμφανίσεις του στη σκηνή των blues της «Chi-Town». Όμως τα

πράγματα δεν ήταν τόσο εύκολα, ή τουλάχιστον όπως τα φανταζόταν ο νεαρός επαρχιώτης, τέως αγρότης Muddy Waters. Ο πόλεμος συνεχιζόταν και η αβεβαιότητα κυριαρχούσε στο χώρο της

μουσικής.

Άθλια δωμάτια με ελάχιστες ανέσεις. Στο περιβάλλον αυτό η εγκληματικότητα ανθούσε και η πορνεία ήταν συνηθισμένο φαινόμενο, τα βράδια της Παρασκευής και τα σαββατοκύριακα τα

δικαστήρια γέμιζαν με ανήλικες που παρέβαιναν το νόμο και οι οποίες επιλέγονταν τυχαία σχεδόν από τους δρόμους. Το να πάρει κανείς στα σοβαρά τις νομικές διαδικασίες ήταν πολυτέλεια  οι

μικροφυλακίσεις αντιμετωπίζονταν αδιάφορα σχεδόν, αυτοί που είχαν για επάγγελμά τους την επιβίωση τις αντιμετώπιζαν ως έναν από τους πιθανούς κινδύνους της δουλειάς.

Στις συνθήκες του γκέτο τα πνεύματα άναβαν εύκολα, οι διαφορές επιλύονταν αμέσως και συχνά με θηριώδη τρόπο, τα εγκληματικά στοιχεία του υποκόσμου είχαν μεγάλη δύναμη. Όσοι από

τους νέγρους επιζητούσαν διακρίσεις και ήθελαν να κερδίσουν τη γενική εκτίμηση ανακάλυπταν ότι η κοινωνία στο σύνολό της δεν τους αποδεχόταν ως άξιους ή υπεύθυνους,· αλλά μπορούσαν

να πετύχουν το στόχο τους, αν στρέφονταν στο έγκλημα ή στα αιρετικά θρησκευτικά δόγματα. Ή ακόμη μπορούσαν να γίνουν τραγουδιστές του μπλουζ, με συμβόλαιο σε εταιρεία και με

τακτικές εμφανίσεις σε κάποιο κλαμπ. Ορισμένοι που ασχολούνταν ερασιτεχνικά με τη μουσική ανακάλυπταν ότι οι ίδιες οι καταστάσεις τούς εξωθούσαν να μετατραπούν σε επαγγελματίες, ενώ

άλλοι, που πάλευαν να καθιερωθούν ως τραγουδιστές του μπλουζ, συχνά αποτύγχαναν. Ο αγώνας για να βρει κανείς δουλειά, να βγάλει το ψωμί του και να συντηρήσει την οικογένειά του ήταν

έργο εξαιρετικά δύσκολο, κάποιοι δεν άντεχαν. Πολλοί τραγουδιστές του μπλουζ εγκατέλειπαν την προσπάθεια κι έπαιρναν τους δρόμους, όπως και τόσοι άλλοι που δεν είχαν δουλειά και ρίζες.

Στη συνηθέστερη των περιπτώσεων οι τραγουδιστές των μπλουζ δούλευαν για τη Δ.Π.Ε [W.P.A.]  -Works Progress Administration- δεκάδες κατέφυγαν κάποια στιγμή της ζωής τους στα

επιδόματα αρωγής. Οι καθημερινές συνθήκες της ζωής στο γκέτο, που αναφέρονται κατ’ επανάληψη στα μπλουζ, ήταν κοινές για αναρίθμητους τραγουδιστές. Αλλά στη ζωή κάποιων συναντά

κανείς ορισμένα ακραία, δραματικά περιστατικά: μερικοί, όπως ο Lead- belly, ο Son House, ο Robert Pete Williams, o Bukka White και ο κιθαρίστας του Muddy Waters, o Pat Hare, κατέληξαν στη

φυλακή για ανθρωποκτονία εκ προθέσεως άλλοι, μεταξύ των οποίων ο Noah Lewis, ο Scrapper Blackwell, ο Charley Jordan, o Pine Top Smith, o Buster Pickens κι o Little Walter, πέθαναν από

μαχαιριά ή πυροβολισμό ή σε απόπειρα ληστείας σε κάποιο σκοτεινό σοκάκι.

Στους αστραγάλους του Lightnin’ Hopkins, είναι ευδιάκριτες οι ουλές από τις αλυσίδες που τον είχαν δεμένο με τους υπόλοιπους καταδίκους τής chain gang και στη ζωή πολλών άλλων φαίνονται

καθαρά τα σημάδια που άφησαν η αδιαφορία, η καταπίεση και οι φυλετικές διακρίσεις. Αλλά δίπλα σε αυτόν το θλιβερό κατάλογο υπάρχει και άλλο πολύ δυνατό που μέχρι σήμερα παραμένει

ζωντανό.

 Μέσα από τα τραγούδια τους οι τραγουδιστές του μπλουζ έδειχναν τις ελπίδες και τους φόβους του μαύρου λαού, μερικές φορές το θυμό του και κάποιες άλλες την αδιαφορία του. Αν δεχόταν

κανείς να ακούσει αυτή τη μουσική, αν σκεφτόταν τα όσα άκουγε, θα έβρισκε μέσα στα μπλουζ το δείκτη της απογοήτευσης του έγχρωμου πληθυσμού. Αλλά το μοναδικό ακροατήριο των

τραγουδιστών του μπλουζ στις δεκαετίες του είκοσι και του τριάντα ήταν η «Φυλή». Κανείς άλλος δεν τους λάμβανε υπόψη.

Το 1946 λοιπόν, πραγματοποίησε κάποιες ηχογραφήσεις με την Columbia Records, οι οποίες όμως δεν κυκλοφόρησαν σε δίσκους. Αργότερα την ίδια χρονιά, κατάφερε να πείσει τους ανθρώπους

μιας νέας και μικρής δισκογραφικής εταιρείας του Σικάγο, να τον ηχογραφήσουν.

Η εταιρεία ήταν η Aristocrat, η οποία το 1950 μετονομάστηκε σε Chess Records, όταν την εξαγόρασαν εξ ολοκλήρου οι αδελφοί Leonard και Phil Chess. Οι πρώτες ηχογραφήσεις του Muddy

Waters στην Aristocrat ήταν τα κομμάτια Gypsy Woman και Little Anna Mae, με τον Sunnyland Slim στο πιάνο και τον Ernest «Big» Crawford στο μπάσο. Όμως η επιτυχία ήρθε με το δίσκο I

Can’t Be Satisfied/I Feel Like Going Homexo 1948.

0 δίσκος αυτός όχι μόνο εκτόξευσε τη δημοτικότητα του Muddy Waters, αλλά θεωρείται και το σημείο εκκίνησης της σχολής των blues του Σικάγο. Η δεκαετία του 1950 έφερε τον Muddy

Waters και το συγκρότημα μουσικών που στο μεταξύ είχε δημιουργήσει στην κορυφή.

Κορυφή όχι μόνο εμπορική, με μεγάλες και κλασικές επιτυχίες, αλλά και καλλιτεχνική, αφού αποτέλεσε πρότυπο για αμέτρητους μουσικούς της εποχής, αλλά και μεταγενέστερους. Το γκρουπ

του Waters ήταν ένα από τα καλύτερα που έχουν υπάρξει ποτέ, με τον Little Walter Jacobs στη φυσαρμόνικα, τον Jimmy Rogers στην κιθάρα, τον Elga Edmonds (ήτοι Elgin Evans) στα ντραμς

και τον Otis Spann στο πιάνο. Η μπάντα ηχογράφησε μια σειρά κλασικών κομματιών στις αρχές της δεκαετίας του 1950, κάποια με τη βοήθεια του μπασίστα και τραγουδοποιού Willie Dixon, όπως

το Hoochie Coochie Man, το I Just Want to Make Love to You και το I’m Ready.

Οι πρώτοι δίσκοι του Muddy Waters έγιναν με τον ίδιο μόνο να παίζει μουσική ή και με τον Leroy Foster στη δεύτερη κιθάρα, όμως από το 1951 άρχισε να τον συνοδεύει τακτικά ο Little Walter

Jacobs με τη φυσαρμόνικά του. Ο πολύ πιο νεαρός Little Walter έβγαζε το ψωμί του ως μουσικός από τότε που ήταν οκτώ ετών  ζητιάνευε στη Λουιζιάνα, παίζοντας στους δρόμους του Μόνρο

και της Αλεξάνδρειας. Το 1947, στα δεκαεπτά του, έφτασε στο Σικάγο κι άρχισε να παίζει στην αγορά της οδού Μάξουελλ. Εκείνη την εποχή, ο σήμερα παρατημένος ερημότοπος της Νότιας

Πλευράς, πίσω από τις οδούς Χάλστεντ, Πιόρια και Σάνγκαμον, δεν ήταν μόνο υπαίθρια αγορά, αλλά και χώρος συγκέντρωσης μουσικών που, έναντι κάποιου αντιτίμου, μπορούσαν να πάρουν

ηλεκτρικό ρεύμα για την κιθάρα τους από τα κοντινά σπίτια.